ความเชื่อเกี่ยวกับพืชผักพื้นบ้านด้านประเพณี พิธีกรรม

 

ประเพณีและพิธีกรรมในท้องถิ่นหลายอย่างที่ยังนำพืชผักมาเกี่ยวข้อง ที่พบเห็นกันโดยทั่วไปคือประเพณีสงกรานต์ที่นิยมนำส้มป่อยมาใส่ในน้ำเพื่อใช้สรงน้ำพระพุทธรูป และรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่เพื่อขอพรและขอขมาลาโทษ อีกทั้งเชื่อว่า ส้มป่อย จะช่วยปลดปล่อยสิ่งชั่วร้ายทั้งหลายให้ออกไป

     นอกจากนี้ยังมีขมิ้น (เรียกน้ำขมิ้นส้มป่อย) ซึ่งปัจจุบันไม่ค่อยได้ใช้แล้ว ขมิ้นนั้นเชื่อว่าเป็นตัวแทนของพระพุทธเจ้า (พระสงฆ์ที่นุ่งเหลืองห่มเหลือง) ถือว่าเป็นสิริมงคล นอกจากนี้ ส้มป่อยยังถูกนำไปใช้ในพิธีงานศพทางภาคเหนือ

    โดยนำไปทำน้ำส้มป่อยสำหรับให้ยาติๆ แขกที่ร่วมงาน ใช้ล้างหน้า ล้างมือ หลังจากพิธีเผาศพ ด้วยความเชื่อว่าน้ำส้มป่อยจะช่วยขจัดความทุกข์โศกออกไป และห้ามมิให้สิ่งใดมารบกวน

ผักพื้นบ้านกับชีวิตคนไทย

    ธรรมชาติเป็นวงจรและสายใยที่ซับซ้อน พึ่งพาอาศัยกันระหว่างสรรพชีวิต ชีวิตคนไทยสัมพันธ์และเชื่อมโยงกับวงจรธรรมชาติอย่างใกล้ชิด คนไทยรุ่นเก่าได้สังเกตธรรมชาติและได้อาศัยป่าธรรมชาติเป็นแหล่งอาหารความหลากหลายของพรรณไม้ในธรรมชาติ ผ่านการลองผิด ลองถูก 

    และจำแนกได้ว่าเป็นต้นไม้ที่กินได้และต้นไม้ที่กินไม่ได้ ต้นไม้ที่กินได้หรืออาจเรียกได้ว่า “ผักพื้นบ้าน” ผักพื้นบ้านเป็นต้นไม้ที่มีในป่าธรรมชาติและนำมาบริโภคเป็นผัก

 

    คนไทยในแต่ละภาคจะรู้จักและมีวิธีบริโภคผักพื้นบ้านที่มีแบบแผนเฉพาะ ผักพื้นบ้านชนิดใดได้รับความนิยมชาวบ้านมิเพียงเก็บจากธรรมชาติเท่านั้น แต่ยังนำมาปลูกไว้ใกล้บ้านเพื่อการบริโภคในครอบครัว และนำไปจำหน่ายในท้องตลาดหากมีเหลือพอ

     คนไทยมีแบบแผนการบริโภคผักพื้นบ้านที่สัมพันธ์กับฤดูกาลของธรรมชาติ เพราะเหตุที่ผักพื้นบ้านเป็นพืชพันธ์ที่เติบโตตามธรรมชาติและตามฤดูกาล ต้นไม้ที่เป็นผักพื้นบ้านชนิดเป็นต้นไม้ยืนต้นบางชนิดเป็นไม้ล้มลุก หรือไม้เถา

    และส่วนของต้นไม้ที่คนไทยรับประทานเป็นผักพื้นบ้านมีหลายส่วนตั้งแต่ เหง้า ลำต้น ใบ ยอดผลอ่อนและเมล็ด ส่วนของต้นไม้เหล่านี้จะออกยอดให้ลูก ให้ดอกในช่วงฤดูกาล เช่นหน้าฝนจะมียอดตำลึง ดอกกระเจียวแดง ผักแพรว หน้าหนาวมียอดผักปลัง ผักพาย ส้มป่อย ผักเฮือด

 

     และช่วงหน้าร้อนมีข่าอ่อน ผักหวานป่า เป็นต้น จุดที่ทำให้ผักพื้นบ้านพบมีมากและหารับประทานได้ในช่วงฤดูกาลของผักชนิดนั้นๆ

ขอบขอบคุณข้อมูลจาก:horoscope.thaiza.com