เทคนิคการปลูก และดูแลเห็ดหลินจือ เพื่อสร้างรายได้แบบมืออาชีพ

คุณธณัส  รัตนแสงศรี   คนหนุ่มไฟแรงมีความสนใจอยากจะเข้ามาทำธุรกิจเกษตรแบบปลอดสารพิษ  โดยเลือกเลี้ยงกบ  และปลา  ทว่า  ความตั้งใจดังกล่าวไม่ประสบความสำเร็จ  เนื่องจากขาดประสบการณ์  หลังล้มเหลวจากการทำเกษตรครั้งแรก  คุณธณัสยังไม่ถอดใจ  แต่เปลี่ยนเป็นทำโรงเพาะเห็ดเพราะใช้โครงสร้างพื้นฐานเดิมมาทำแล้วได้รวมกลุ่มชาวบ้านจดทะเบียนจัดตั้งเป็น วิสาหกิจชุมชนแปรรูปผลิตภัณฑ์อาหารตำบลสระพัฒนา  เมื่อ ปี  2547  โดย คุณธณัส   รับหน้าที่เป็นประธานกลุ่ม  และได้ คุณกมลวัน  จันทร์พยอม   รองประธานกลุ่มเพื่อมาดูงานการตลาด  ทำการเพาะเห็ดหลากหลายชนิดแบบไร้สารเริ่มแรกทางกลุ่มทำเห็ดนางรม  เห็ดนางฟ้า  โดยคิดเรื่องการแปรรูปเห็ดแทนการขายสดเห็ดแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อาหารสำเร็จรูปพร้อมรับประทาน  ซึ่งทางกลุ่มมองต่างจากที่อื่นๆ  ตรงที่เห็ดสดเก็บไว้ไม่ได้นาน  เหลือขายไม่หมดมันก็เน่าเสียการแปรรูปทำให้เห็ดของกลุ่มเราสามารถอยู่ในตลาดได้นานช่วยเพิ่มโอกาสขายได้มากขึ้น  ที่สำคัญสามารถเพิ่มมูลค่าเห็ดได้มากกว่าเดิม  ครั้งแรกทางกลุ่มฯ  ส่งเข้าเลม่อนฟาร์ม  ต่อมาทราบว่าทางองค์การเภสัชกรรมมีความต้องการเห็ดหลินจือเราจึงลองนำเข้าเห็ดหลินจือจากประเทศจีนแต่คุณภาพสารสำคัญที่ทางองค์การเภสัชกรรมต้องการนั้นมันไม่ได้คุณภาพ  จึงเป็นที่มาของการเพาะเห็ดหลินจือด้วยตัวเองซึ่งสารสำคัญที่ทางองค์การเภสัชกรรมต้องการมีครบถ้วยและมีคุณภาพดีมากอีกด้วย

เห็ดหลินจือแดง   ( G2  Ganoderma  Lucidum)   สายพันธุ์ที่เหมาะสมต่อการเพาะเห็ดในประเทศไทยมีสารสำคัญสูงเหมาะต่อการใช้บำรุงสุขภาพ  และรักษาผู้ป่วยแต่การเพาะเห็ดหลินจือนั้นไม่ใช่เรื่องง่ายมีเคล็ดลับวิธีต่างๆ  มากมายเรามาดูการเพาะเห็ดหลินจือจาก คุณธณัส   รัตนแสงศรี  แห่ง   Happy  life  farm   กันว่าเขามีวิธีการทำเห็ดหลินจือกันอย่างไรให้มีคุณภาพสูงเป็นที่ต้องการของตลาดในปัจจุบันนี้

การเพาะเห็ดหลินจือ

เริ่มจากการทำก้อนเชื้อเห็ดคล้ายกับการทำก้อนปกติ  จากนั้นอัดก้อนด้วยการกระแทกจนแน่นใส่คอขวดพลาสติกรัดยาง  อุดด้วยสำลี จากนั้นทำการนึ่งฆ่าเชื้อทิ้งไว้ให้เย็น  ทำการเขี่ยเชื้อเห็ดฆ่าเชื้อด้วยความร้อนโดยดึงจุกสำลีลนปากขวดหัวเชื้อด้วยเปลวไฟเทหัวเชื้อลงในถุงอาหารประมาณถุงละ 20-30 เมล็ดข้าวฟ่าง  ปิดที่ครอบคอขวดไว้ตามเดิม  การหยอดหัวเชื้อต้องทำในที่สะอาดและไม่มีลมพัดผ่าน การบ่มก้อนเชื้อเห็ด?นำก้อนเชื้อเห็ดวางบนชั้น  ในแนวตั้งหรือแนวนอนก็ได้รอจนจนเส้นใยเจริญเต็มถุงใช้เวลาประมาณ  1-1  เดือน 

โรงเรือนสำหรับเห็ดหลินจือถ้าต้องการเก็บเฉพาะดอกไม่เน้นสปอร์สามารถใช้หลังคาใบจากได้แต่ถ้าต้องการเก็บสปอร์หลังคาโรงเรือนควรเป็นหลังคากระเบื้องหรือเมทัลชีทผนังโรงเรือนจะต้องเป็นมุ้งสีขาวกันแมลงและฝุ่นละอองที่จะมาปนเปื้อนสปอร์เห็ดสิ่งที่เน้นสำหรับเห็ดหลินจือคือจะต้องโปร่งมีอากาศถ่ายเทได้สะดวก  เห็ดหลินจือสายพันธุ์ที่ทางฟาร์มใช้  (เห็ดหลินจือแดง  G2  Ganoderma  Lucidum )   สามารถทนร้อนได้แต่ความชื้นสัมพัทธ์ต้องอยู่ประมาณ  70  พื้นเป็นทรายเพื่อเก็บความชื้นการปลูกโรงเรือนควรปลูกตามทางลมจากนั้นวางก้อนเห็ดขวางทางลมดอกเห็ดจะไม่โดนลมโดยตรง  ซึ่งจะทำให้ดอกเห็ดไม่เสียรูปทรง  ในนกรณีที่เน้นเก็บดอก  ผนังโรงเรือนสามารถใช้สแลนสีดำพรางแสงได้  การให้น้ำอย่างน้อยวันละครั้งโดยให้น้ำบนพื้นทรายโรงเรือนแทนการฉีดพ่นฝอยโดยอาศัยให้ไอน้ำความชื้นละเหยลอยขึ้นมาแทน 

การดูแลเห็ดหลินจือ   ต้องใช้ความประณีตในการดูแลรักษามากเพราะเห็ดหลินจือชอบชื้น  แต่ไม่ต้องการโดนลมโดยตรงอากาศโปร่งสบายและต้องอากาศที่สะอาดดอกจะมีคุณภาพ  ในกรณีที่ต้องการเก็บสปอร์จะต้องสร้างโรงเรือนที่สามารถป้องกันฝุ่นสิ่งแปลกปลอมปะปนได้  หลังจากเปิดดอกได้  30  วันดอกเห็ดหลินจือจะเริ่มโตเต็มที่เตรีมออกสปอร์เราจะปล่อยไปอีก  5  วันคือ  40  วันเราจะเริ่มงดน้ำสปอร์จะเริ่มเกาะเต็มดอกพออายุได้  45-50  วันสปอร์จะหนาพอให้เก็บสปอร์ครั้งแรกสปอร์เกรดเอจะอยู่บนตัวดอกส่วนสปอร์ที่อยู่ตามถุงตามพื้นเกรดก็จะลดหลั่นลงมาเพราะอาจมีฝุ่นปนเปื้อนดังนั้นช่วงเก็บสปอร์บนพื้นจะต้องปูพลาสติกเพื่อให้การเก็บสปอร์สะดวกมากขึ้น  จุดยากที่สุดของเห็ดหลินจือคือก่อนที่ดอกจะบาน  10  วันแรกหลังจากเปิดดอกเห็ดหลินจือต้องการอากาศบริสุทธิ์ถ้าอากาศไม่บริสุทธิ์ดอกจะอั้นจะไม่ยอมบานหรือดอกบิดเบี้ยว การดูว่าดอกเห็ดหลินจือแก่พร้อมเก็บจะดูสีดอกต้องเป็นสีน้ำตาลเข้มมีสปอร์อยู่ด้านบนใต้ท้องดอกจะเป็นสีเหลืองทิ้งไว้  3-5  วันก็สามารถเก็บดอกได้ทันทีถ้าเกินจากนี้ดอกเห็ดจะเป็นราเขียวจะต้องทิ้งถือว่าเป็นดอกเสียติดเชื้อแล้ว

ผลผลิตเห็ดหลินจือ   1,000  ก้อนจะเก็บดอกเห็ดได้  10  กิโลกรัม ,10,000  ก้อนจะเก็บดอกเห็ดได้  100  กิโลกรัมระยะเวลาเก็บดอกเห็ดหลังจากเปิดดอก  45  วันแรกจะเก็บชุดแรกได้  เมื่อเก็บดอกไปรอ  15  วันดอกชุดที่  2  จะทยอยเกิดขึ้นมา  การเก็บดอกจะเก็บแค่  2  ชุดเท่านั้นเพราะจะไม่คุ้มค่ายกตัวอย่างเช่นชุดแรกเก็บได้  100  กิโลกรัม  ชุดที่  2  เหลือเพียง  50  กิโลกรัมเป็นต้น ราคาดอกเห็ดหลินจือคุณภาพจะตกที่กิโลกรัมละ  2,000  บาท