สรุปหนังสือ ขยับแค่หนึ่งองศาปัญหาก็หายไปครึ่งหนึ่ง

ราวๆช่วงปี 170 ก่อนคริสตศักราช จักรพรรดิมาร์คัส ออเรลิอัสแห่งจักรวรรดิโรมันกำลังนั่งจดบันทึกความคิดของตัวเอง บันทึกของจักรพรรดิมาร์คัส ออเรลิอัสยังคงถูกเก็บรักษาเอาไว้จนถึงปัจจุบัน จักรพรรดิมาร์คัส ออเรลิอัสเขียนว่า

“ การลงมือทำอาจถูกขัดขวางแต่ไม่มีอะไรสามารถขัดขวางความตั้งใจได้ เพราะว่าเรามีความสามารถในการปรับตัว เราสามารถปรับเปลี่ยนความคิดให้มันเป็นไปตามสิ่งที่เราต้องการ แม้แต่ปัญหาอุปสรรคก็ไม่สามารถขัดขวางความคิดของเราได้ ”

มาร์คัส ออเรลิอุสเขียนต่อไปอีกว่า

“ สิ่งที่ขัดขวางการลงมือทำจะส่งเสริมการลงมือทำ สิ่งที่ขัดขวางไม่ให้เกิดการลงมือทำจะกลายเป็นหนทางไปสู่การลงมือทำ ”

สิ่งที่มาร์คัส ออเรลิอุสเขียนเป็นแนวคิดหนึ่งของสำนักปรัชญาที่มีชื่อว่าปรัชญาสโตอิก แนวคิดของปรัชญาลัทธิสโตอิกเชื่อว่าเราสามารถเปลี่ยนอุปสรรคให้กลายเป็นโอกาสได้ ปรัชญาสโตอิกเชื่อว่าเราไม่สามารถควบคุมสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตเราได้ แต่เราสามารถเลือกที่จะตอบสนองต่อสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตตามที่เราต้องการได้

การที่เราสามารถเลือกวิธีในการตอบสนองต่อปัญหาอุปสรรคที่เกิดขึ้นในชีวิตเราได้ มันหมายความว่า มันจะไม่มีสิ่งที่เรียกว่าปัญหา ความพ่ายแพ้ หรืออุปสรรค แต่สิ่งที่มีคือโอกาสในการได้ทำอะไรใหม่ๆ

แม้ว่าแนวคิดสโตอิกจะเป็นแนวคิดเชิงปรัชญา แต่แนวคิดนี้สามารถใช้ได้กับการทำธุรกิจ ใช้ได้กับการทำให้ชีวิตมีความสุข ใช้ได้กับการใช้ชีวิตอยู่บนโลกที่มีความไม่แน่นอน

แนวคิดสโตอิกเชื่อว่าเราไม่สามารถควบคุมสภาพแวดล้อมภายนอกได้ แต่เราสามารถควบคุมจิตใจภายในตัวเราได้ บุคคลสำคัญของโลกไม่ว่าจะเป็นโทมัส เอดิสัน อับราฮัม ลินคอล์น มหาตมะ คานธี หรือแม้แต่สตีฟ จ็อบส์ ต่างก็ต้องเจอปัญหาในชีวิต แล้วก็ต้องจัดการกับปัญหาที่เจอเพื่อให้ชีวิตสามารถผ่านพ้นปัญหาไปได้

ความยากลำบากคือสิ่งที่ทำให้บุคคลเหล่านี้ กลายเป็นคนที่ยิ่งใหญ่ มนุษย์ทุกคนที่เกิดมาบนโลกจะต้องเจอกับปัญหาอะไรบางอย่าง เจอกับเรื่องที่ต้องทำให้หงุดหงิด เจอปัญหาที่คาดไม่ถึง

ถ้าปัญหาที่มนุษย์เราพบเจอไม่ได้เป็นเรื่องที่แย่อย่างที่เราคิดล่ะ ถ้าสิ่งที่อยู่ในปัญหามอบประโยชน์อะไรบางอย่างให้กับเราล่ะ ในความเป็นจริง เมื่อเราเจอกับปัญหา เราจะทำอะไรไม่ถูก เราก็จะบ่นกับตัวเองว่าเราทำดีทุกอย่างแต่ทำไมโลกนี้มันกลับไม่ยุติธรรมกับเรา และเราก็ตำหนิคนที่ทำให้ชีวิตเราเกิดปัญหา

แน่นอน ชีวิตคนเรา เรามีอารมณ์เครียด หดหู่ โกรธ หมดหวัง อารมณ์เหล่านั้นคืออารมณ์ที่เราอนุญาติให้มันเข้ามากัดกร่อนจิตใจเรา 

แนวความคิดของปรัชญาสโตอิกจะแบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอนด้วยกัน

1.มุมมองต่อปัญหาอุปสรรค

คุณจะเลือกมองปัญหาว่ามันคือเรื่องแย่ๆที่เกิดขึ้นในชีวิต หรือมองว่ามันไม่ยุติธรรม ถ้าคุณมองแบบนั้น ปัญหามันก็จะเป็นแบบที่คุณมอง มุมมองที่คุณใช้มองปัญหาจะส่งผลกระทบต่อชีวิตของคุณ ปัญหาคือธรรมะ ปัญหาคือธรรมชาติ ในความเป็นจริงแล้วคุณสามารถลงมือทำอะไรบางอย่างเพื่อแก้ไขปัญหา ได้

2.การลงมือทำ

การลงมือทำคือการทำอะไรบางอย่างเพื่อแก้ไขปัญหา จงใช้ความคิดสร้างสรรค์ ใช้ความยืดหยัด ใช้ความจริงใจ ตอบสนองต่อปัญหา จงใช้ความคิดและความสามารถทุกอย่างที่มีตอบสนองต่อปัญหาที่เกิดขึ้น นี่คือแนวคิดของลัทธิสโตอิก มันคือการเรียนรู้ที่จะควบคุมปัญหาที่เกิดขึ้น

3.การยอมรับ

การยอมรับคือการยอมรับว่ามีสิ่งที่เราไม่สามารถควบคุมได้ เราไม่สามารถควบคุมให้เราไม่มีวันตายได้ เราไม่สามารถควบคุมไม่ให้คนที่มีจิตใจไม่ดีมาทำร้ายจิตใจเราได้ เราจะทำอย่างไร มีแนวคิดหนึ่งของสโตอิกเรียกว่า Amor Fati (อะมอร์ ฟาติ ) เป็นภาษาละตินแปลว่ารักในโชคชะตา

ลัทธิสโตอิกเชื่อว่าเราควรโอบกอด น้อมรับและรักปัญหาที่เกิดขึ้น แม้ว่าปัญหามันจะมีแต่เรื่องแย่ๆ วันหนึ่งโรงงานของโทมัส เอดิสันเกิดไฟไหม้ สิ่งที่เอดิสันพูดกับลูกชายคือไปเรียกแม่มาดูไฟไหไหม้ เราอาจจะไม่มีโอกาสได้เห็นไฟไหม้แบบนี้อีก

สิ่งที่เอดิสันกำลังสื่อคือการร้องไห้อวดครวญต่อปัญหามันไม่ได้ทำให้อะไรมันดีขึ้น วันต่อมาหลังวันที่ไฟไหม้ เอดิสันออกไปทำงานและสร้างโรงงานขึ้นมาใหม่

ลัทธิสโตอิกเชื่อว่าสิ่งต่างๆที่เกิดขึ้นในชีวิตคนเรา มันคือโอกาสให้เราได้ฝึกฝนให้เราเป็นคนที่เก่งขึ้น ฝึกฝนคุณธรรมในตัว โอกาสให้เราได้ปรับปรุงชีวิต

ลัทธิสโตอิกเชื่อในการมองหาสิ่งดีๆจากปัญหาอุปสรรคที่เกิดขึ้น นี่คือแนวคิดของลัทธิสโตอิก บุคคลที่ยิ่งใหญ่ของโลกต่างก็ใช้แนวคิดสโตอิกในการดำเนินชีวิต คุณก็สามารถนำแนวคิดสโตอิกไปใช้ในการดำเนินชีวิตได้ แล้ววันหนึ่งคุณจะกลายเป็นบุคคลที่ยิ่งใหญ่

อ้างอิง
หนังสือ ขยับแค่หนึ่งองศาปัญหาก็หายไปครึ่งหนึ่ง เขียนโดยไรอัน ฮอลิเดย์
หนังสือ The Obstacle is the Way by Rian Holiday