@อุทยานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี กรุงเทพฯ

 ประวัติความเป็นมา

     สถานที่ตั้ง  เขตคลองสาน กรุงเทพมหานคร ซึ่งสร้างขึ้นสนองกระแสพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ตั้งแต่ พ.ศ. 2536 ที่จะให้อนุรักษ์อาคารเก่าในย่านนิวาสสถานเดิมครั้งทรงพระเยาว์ของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ให้เป็นพิพิธภัณฑ์เฉลิมพระเกียรติ และพัฒนาพื้นที่ซึ่งนายแดง นานา และนายเล็ก นานา ผู้ถือกรรมสิทธิ์ ได้พร้อมใจน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายจำนวน 4 ไร่ ในบริเวณชุมชนหลังวัดอนงคาราม ให้เป็นสวนสาธารณะระดับชุมชน

    พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้า โปรดกระหม่อมให้มูลนิธิชัยพัฒนาเป็นเจ้าของที่ดิน และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้บุคคลและหน่วยงานต่างๆ ร่วมดำเนินการในรูปคณะกรรมการจัดสร้างอุทยานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีตามแนวพระราชดำริ

 

วัตถุประสงค์ในการจัดตั้ง

     เพื่อเป็นการอนุรักษ์ไว้เป็นพิพิธภัณฑ์เทิดพระเกียรติ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และพัฒนาพื้นที่เป็นสวนสาธารณะระดับชุมชน สวนแบ่งเป็นสวนส่วนหน้าและส่วนใน สำหรับประชาชนทุกเพศ ทุกวัยใช้พักผ่อนหย่อนใจ ฟื้นฟูสุขภาพ ร่วมชุมนุมประกอบพิธีหรือ กิจกรรมรื่นเริงตามเทศกาล และเป็นแหล่งศึกษาพันธุ์ไม้ รวมถึงเป็นสถานที่จัดแสดงนิทรรศการ อบรมศิลปะ และงานฝีมือ โดยจัดให้ผสมกลมกลืนกับสภาพแวดล้อมตามธรรมชาติ

 

พระราชานุสาวรีย์

     สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงดำรงไว้ซึ่งพระอัจฉริยภาพ พระปรีชาสามารถ พระราชจริยาวัตร และพระราชกรณียกิจทั้งปวงล้วนเป็นคุณแก่บ้านเมือง เมื่อพระองค์เสด็จสวรรคตในฐานะที่ทรงมีพระราชคุณูปการแก่ประเทศชาติ และประชาชนอย่างใหญ่หลวง จึงมีการสร้างพระราชานุสาวรีย์เพื่อเป็นอนุสรณ์รำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณในสมเด็จพระศรีฯไว้หลายแห่ง เช่นที่อุทยานเฉลิมพระเกียรติฯ มีลักษณะเป็นพระรูปสมเด็จพระศรีฯ ขนาดเท่าพระองค์จริง ประทับนั่งในพระอิริยาบถสบายๆ ประดิษฐานภายในสวนส่วนหน้าของอุทยาน ดินใต้ฐานพระราชานุสาวรีย์นั้นนำมาจากสถานที่ต่างๆ ที่พระองค์เคยเสด็จพระราชดำเนินประกอบพระราชกรณียกิจ

     เมื่อวันเสาร์ที่ 3 มิถุนายน 2549 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ เสด็จเปิดพระราชานุสาวรีย์แห่งนี้ และในวโรกาสพระชนมายุครบ 104 พรรษา เมื่อพ.ศ. 2547 ได้มีการจัดสร้างพระรูปหล่อสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ขึ้นเป็นครั้งแรก และในปี 2556 เพื่อเป็นการเฉลิมฉลองพระชนมายุของสมเด็จพระศรีฯครบ 113 พรรษา จึงได้มีการจัดสร้างพระรูปหล่อขึ้นเป็นครั้งที่สอง

อาคารพิพิธภัณฑ์

     อาคารพิพิธภัณฑ์หลังที่ 1

     

      มีจัดแสดงเกี่ยวกับพระราชประวัติของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ประมวลเหตุการณ์ ในการพระราชพิธีพระบรมศพ พระตำหนัก วัง ตลอดจนที่ประทับครั้งทรงพระเยาว์ และประวัติชุมชนย่านวัดอนงคารามชุมชนประวัติศาสตร์ที่ผู้คนหลายเชื้อชาติ ศาสนาทั้งไทย จีน อิสลาม และลาวอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข 

อาคารพิพิธภัณฑ์หลังที่ 2

     

    จัดแสดงเกี่ยวกับพระราชกรณียกิจพระราชจริยวัตรและงานฝีพระหัตถ์ของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี

บ้านจำลอง

      

     ภายในสวนส่วนใน โปรดเกล้าฯ ให้จำลอง "บ้านเดิม" ของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ครั้งเคยประทับที่ชุมชนแห่งนี้ ซึ่งอยู่ห่างไปทางวัดอนงคาราม  ไม่เกิน 200 เมตร ตกแต่งภายในตามหนังสือ "แม่เล่าให้ฟัง" พระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร

ศูนย์ศิลป์ศรีพิพัฒน์ (แพ

บุนนาค) 

     

   เป็นอาคารโบราณ ที่ปรับปรุงขึ้นมาใหม่จากอาคารซึ่งเป็นสถาปัตยกรรม สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น และได้ตั้งชื่ออาคารตามชื่อของท่านเจ้าของเดิมคือ เจ้าพระยาศรีพิพัฒน์รัตนราชโกษาธิบดี (แพ บุนนาค) อธิบดีกรมพระคลังสินค้าในสมัยรัชกาลที่ 5 เพื่อจัดแสดงงานศิลปะหมุนเวียนทั้งในตัวอาคารและพื้นที่กลางแจ้งและจัดกิจกรรมให้ความรู้ทางศิลปะอย่างต่อเนื่องโดยจะเปิดกว้างสำหรับ ศิลปินทั่วไปในการใช้สถานที่แห่งนี้แสดงออกถึงผลงานทางศิลปะ

แผ่นหินแกะสลัก

      แผ่นหินแกะสลักขนาดใหญ่แสดงพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ภาพสลักแผ่นหินทรายทางด้านใต้แสดงพระราชกรณียกิจสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีในท้องถิ่นทุรกันดาร และด้านเหนือแสดงกระบวนแห่ไหว้สาแม่ฟ้าหลวงของชาวล้านนา

บ่อน้ำโบราณ

      เป็นบ่อน้ำที่มีมาพร้อมกับบ้านเจ้าพระยาศรีพิพัฒน์รัตนราชโกษาธิบดี (แพ บุนนาค) เป็นบ่อน้ำสำหรับใช้อุปโภคโดยการโพงน้ำ คือ ใช้ถังน้ำจ้วงน้ำและฉุดขึ้นโดยสาวเชือกที่ผูกติดกับถังน้ำ

อาคารทิมบริวาร

          

        สถาปัตยกรรมแบบจีนซึ่งสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 เดิมเป็นที่อยู่อาศัยของข้าทาสบริวารเจ้าพระยาศรีพิพัฒน์รัตนราชโกษาธิบดี (แพ บุนนาค)

ศาลาแปดเหลี่ยม

      ได้จัดสร้างขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองในวโรกาสครบ 8 รอบ วันคล้ายวันพระราชสมภพสมเด็จพระศรีนครินทรา บรมราชชนนี แต่ได้ด่วนสวรรคตก่อนสร้างเสร็จ และเมื่อวันอังคารที่ 21 มกราคม 2540 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้เสร็จพระราชดำเนินเป็นองค์ประธานเปิดอุทยานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีอย่างเป็นทางการ และประทับนั่งด้านในศาลาแปดเหลี่ยมแห่งนี้

ปานะศาลา

  

      เรือนจัดจำหน่ายน้ำดื่ม น้ำสมุนไพร ของที่ระลึกอุทยานฯ และสินค้าจากโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา หรือสิ่งของที่ผลิตโดยเจ้าหน้าที่อุทยานฯ และบุคคลในชุมชน

 มุมหนังสือ เรือนสรรปัญญา(ชั้น 1 ด้านหลังอาคารศูนย์ศิลป์ศรีพิพัฒน์)

 

      มุมหนังสือ เรือนสรรปัญญา เป็นส่วนหนึ่งของอาคารศูนย์ศิลป์ศรีพิพัฒน์ (แพ บุนนาค)  ลักษณะอาคารเป็นตึก 2 ชั้นขนาด 20 x 5 เมตร รูปแบบสถาปัตยกรรม ได้รับอิทธิพลสถาปัตยกรรมจีนที่นิยมกันในสมัยรัชกาลที่ 3 เดิมทีเป็นเรือนครัวของบ้านเจ้าพระยาศรีพิพัฒน์รัตนราชโกษาธิบดี (แพ บุนนาค) ปัจจุบันปรับปรุงเป็นมุมหนังสือ สำหรับให้บริการผู้ที่เข้ามาเยี่ยมชมอุทยานฯ และประชาชนทั่วไปได้เข้ามานั่งอ่านหนังสือ ซึ่งได้รวบรวมหนังสือหลากหลายประเภทไว้ให้บริการ

      มุมหนังสือจะเปิดบริการทุกวันพุธ-วันอาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 08.30-16.30 น. หยุดวันจันทร์และวันอังคาร ผู้สนใจเข้าใช้บริการสามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ 02-4377799 , 02-4390902

สวนริมน้ำ

       

     สวนริมน้ำ เป็นสถานที่ให้ประชาชนได้พักผ่อนหย่อนใจ อีกทั้งยังมีสนามเปตอง ให้ประชาชนได้เล่นทุกเพศ ทุกวัย

ขอบคุณข้อมูลจาก

theprincessmothermemorialpark.org